دانشمندى در ميان نادانان

گويند خطيب دانشمندى بعنوان ارشاد و تبليغ عازم سرزمينهاى عشاير نشين شد وقتيكه بر آنها وارد شد، مقدمش را گرامى داشتند وبا كمال احترام از او استقبال نمودند ولى خيلى نادان بودند، تا آنكه بدستور خطيب ، منبرى در مكانى گذاشته شد خطيب روى منبر رفت و گفت : بسم الله الرحمن الرحيم همه شنوندگان با هم گفتند بسم الله الرحمن الرحيم ، خطيب گفت : آنچه را من مى گويم نگوييد، آنان هم گفتند ((آنچه را من ميگويم نگوييد)) خطيب گفت : شما فقط مستمع هستيد گوش دهيد، آنان هم گفتند: شما فقط مستمع هستيد گوش دهيد خطيب بنظر تند بآنها نگاه كرد، آنها هم به نظر تند به خطيب نگاه كردند.
در اين پشه اى به گردن خطيب نشست ، فورى با سرعت بوسيله دستش ‍ به گردنش زد تا پشه بلند شود، ديد مستمعين هم ، همين كار را كردند، خطيب ديد عجيب گرفتار شده ، سر افكنده شد و از منبر پائين آمد، ولى بى آنكه با آنان حرفى بزند رفت .

آزمایش یک واکسن جدید

سازمان بهداشت جهانی برای آزمایش یک واکسن خطرناک وجدید
احتیاج یه داوطلب داشت. از میان مراجعین فقط سه نفر
واجد شرایط اعلام شدند:
یک آلمانی ،یک فرانسوی و یک ایرانی
قرار شد با تک تک آنان مصاحبه شود برای انتخاب نهایی
مصاحبه از آلمانی پرسید: برای ایمکار چقدر پول میخواهید؟
او گفت من صد هزار دلار، این را میدهم به زنم که اگر از این واکسن مردم
یا فلج شدم، زنم بی پول نماند.
مصاحبه گر او را مرخص کرد وهمین سوال را از فرانسوی نمود.
او گفت من دویست هزار دلار میگیرم، صدهزار تا برای زنم و صد هزار تا برای معشوقه ام.
وفتی او هم رفت، ایرانی گفت من سیصد هزار دلار می خواهم.
صد هزار برای خودم
صد هزار تا هم حق حساب شما
صد هزار تاش هم میدیم به آلمانی که واکسن را بهش بزنیم !!!

 

نايب کنسول

مارگريت دوراس
ترجمة قاسم روبين

نايب كنسول دوراس داستان پيچيده ای دارد . دير ارتباط برقرار مي کند. شيوة روايتش کاملاً منحصر به فرد است: دانای کلي است که گاه محدود ميشود و گاه بي هرگونه محدوديتي است؛ گاه با يکي از شخصيتهای داستان يکي ميشود و گاه چيزي ميشود خارج از همة اين تقسيم بنديها.ابتدای داستان نيز، ماجرايش تا حدودی متفاوت است از ادامة داستان: گويي يک دفعه يک گسست پيش ميآيد. زبان داستان هم گاه بسيار ادبي و بازيگوش است و گاه شيوة ساده ای پيش ميگيرد: گزارش گونه و اخباری.فضای داستان هم، يکسر، رخوت است و خمودی و گرما و جذام و بي حوصلگي و ملال و اندوه و مرگ. از همان آغاز چنان با درد آميخته ميشوی که گويي درد ميشود تکه ای از وجودت و همين است که با وجود روايت نسبتاً پيچيده و گاهي کشدار وحتي گيج کنندة داستان، نميتواني کتاب را رها کني و کنار بگذاری. و اگر هم اين کار را بکني، چه بسا با کوچکترين واقعه ای باز بر سر آن بازگردی و پيگيرش شوی. ابتدا و انتهای داستان جذّايت وکشش بسيار مشهودتری دارد. ميانه ها گريزان است: هر لحظه ممکن است سير ماجرا را از دست بدهي و خسته و بي حوصله فراموش کني که چه ميخواندی و چرا ؟ دقّت زيادی ميطلبد آن ميانه ها. نويسنده هم گويي به عمد ميخواسته هر چه در توان داشته، به کار بگيرد تا شيوة نو و بديعي درافکند و حد توانايي خويش را به نمايش بگذارد – که انصافاً هم بايد گفت در اوج ممکن توانسته از پس اين مهم برآيد.داستان با رانده شدن دختری از خانه آغاز ميشود. دختر با مردی رابطه داشته، از او حامله شده و خانواده فهميده اند و او را بسان جرثومه ای پليد و ملعون از خانه و کاشانه اش ميرانند، دورش ميکنند و سرگردان کوچه ها و خيابان و دشتها. مادر به او، به اين دختر سرکش نافرمان و ماية ننگ، گفته که خيال بازگشتن را از سر بيرون کند، به پشت سرش هم حتی ديگر هرگز نگاه نکند:"پا پس نميگذارد، حرف مادرش را قبول دارد. راه ميرود، درمانده است: هنوز خيلي کوچکم، بر ميگردم. مادر گفته بود که اگر برگردی زهر توی برنجت ميريزم و ميکشمت."(ص 6)دختر راه ميافتد و راه کنار رودخانه را ميگيرد تا هم گم نشود و هم چه بسا بتواند چيزی خوردني در کنار رود بيابد.
"به بيغوله ای متروک میرسد، داخل میشود. میخوابد. حومة پورسات است اينجا. در آستانة بيغوله چشمش به شيروانی بام میافتد. قبلاً يک بار از ذهنش گذشته بود که تقريباً دو ماه است که حرکت کرده است، حالا ولی نمیداند. در منطقة پورسات هزارها زنِ رانده شده هست، سالخورده ها، مردانِ بی خيالِ ياوه گو، با هم رو در رو میشوند، همه شان در پی قوت و غذا هستند، حرف با هم نمیزنند. طعام دِه، ای طبيعت، با ميوه هايي که هست، با لای و لجن، با صخره های رنگ به رنگ ." (ص 10-9) به هر رو، دختر به رفتن ادامه میدهد. هر دم بر سختیهايش افزوده میشود: از يک سو هر روز بنيه اش را بيشتر و بيشتر از دست میدهد و از ديگر سو شکمش هر روز بزرگتر میشود، بر ميآيد و بيشتر آزارش میدهد.
"استفراغ میکند. زور میزند که بچه را بالا بياورد، ريشه کن کند از خودش، امّا فقط ترشاب انبه بالا میآورد. میخوابد، خيلی. موجود خوابزده ای شده است، باز افاقه نمیکند، بچّه شب و روز از درون میجودش. گوش میدهد، صدای جويدن توی شکمش را میشنود، بچّه ای که گوشت میجود. رانها، بازوها، گونه ها را جويده است؛ گوشتی بر گونه نمیبيند دختر..." (ص 13)
درد، و فقط درد، آنقدر زياد میشود که خواننده نمیتواند ادامة داستان را بخواند: با منِ خواننده درد سخت عجين شده است. پيش رفتن چندان ميسّر نيست: جانکاه است: کشنده: گويي ذرّه ذرّه ات میکنند: پاره پاره .
"مادر گفته است: لازم نيست برای ما قصه ببافی و بگويی که چهارده ساله ايد يا هفده ساله. ما هم اين سنين را گذرانده ايم، بهتر از شماها، خفه شويد، همه تان، ما از همه چيز با خبريم. مادر هر قدر هم که بگويد با اين سنين آشناست و میداند، باز دروغ میگويد. زيرآسمان اطراف پورسات میدانی گل و لای است و قابل خوردن."(ص 15)
دختر اما گويی رنجش پايان ناپذير است: گويی مرتکب گناهی شده که میبايست از آن پس تا آن ساعت که در بند حيات است، رنج بکشد و تقاص پس بدهد. يک لذّت - به اجبار يا اختيار – و هزار عقوبت در هر لحظه و هر روز وباز بيشتر.خوب است که اين بخشهای نخستين داستان بالاخره به پايان میرسد و مسير داستان به گونه ای تغيير میکند ، والّا هيچ بعيد نيست که خواننده هم مثل دخترک استفراغ کند، کاهيده جان وتن شود و حتی از درد بی نهايت، بزايد و بيرون بريزد از خودش آنچه در درونش است.با همة اين اوصاف گويی نويسنده خواسته به خواننده اش نويدی هم بدهد که آری چه بسا آينده روشن باشد، چه بسا دخترک به سر و سامان برسد، برگردد و ...:
"دختر جوان .... بعدها برخواهد گشت و به او، به آن کودنی که بيرونش کرد خواهد گفت: راندم از خاطرم تو را." (ص 16) .جالب است که رانده شدن دختر، و دليل آن، بسيار شبيه است به راتده شدن خود دوراس از جانب خانواده، از جانب مادر .صفحة 24 کتاب گويی نجات بخش است. با اين جمله آغاز میشود: "پيتر مورگان باز می ماند از نوشتن." گويی پيتر مورگان از نوشتن ماجرای دختر بازمیماند . از اين جا به بعد داستان در کلکته میگذرد. انگار پيتر مورگان نويسنده اي است که دارد اين داستان را که ما ميخوانيم، مينويسد. هر چند خودش هم دارد نوشته ميشود به دست يک نويسنده: دوراس ماجراي ازين به بعد، اندک اندک پيچيده تر و گاه ملال انگيزتر ميشود. نوعي فضاي رخوتناک بر داستان حاکم ميشود. آن فضاي مرگ و غذاب و رانده شدن تبديل ميگردد به فضايي گرفته، گرم و خفه کننده. و گرما و خفه کننده بودنش اندکي من را به ياد داستانهاي احمد محمود ميندازد مخصوصأ رمان داستان يک شهر؛ حال و هواي بندرهاي جنوبي ايران در فصول گرما .از اينجا به بعد داستان را که در ککلته و حوالي آنها ميگذرد و در حقيقت اصل ماجرا است مخصوصأ که دختر هم در سرگردانيها و پرسه زدنهايش بالاخره از اين جا سر در آورده، به خوانندۀ خوب نايب کنسول ميسپاريم. امّا تنها چند نکتة کوتاه و گذرا"- گويي خاک آن نواحي بسيار دامنگير است. هرکه به آنجا ميرود ديگر دل بازگشتن ندارد: زمين ميگيردش، به خود جذبش ميکند. سوداييش ميکند و عاشق آن آب و خاک وهواي نه چندان دلکش. و قطعاً "چيزي" آنجاست وراي اين آب و خاک.
-- ماجراي اصلي داستانگويي بر محور عشق است و دلبستگي. کوچکترين چيزي ممکن است تو را به خود بکشد و نتواني از چنگ مهرش رها شوي: نغمة پرنده اي، صداي سازي، نگاه زني، يا خنکاي نسيمي.
-- آنماري اشترتر عاشق کننده است؛ سود اگر است؛ شور و شيدايي عجيبي به جان مردان ميفکند: شوهر دارد ولي دلباختگانش فراوانند که از جملة آنها نايب کنسول فرانسه در لاهور است. او سخت دلباخته اش ميشود و هستيش را براي يک دم هم سخني با او حاضر است فدا کند؛ اين نايب کنسول که نام داستان هم از اوست، به نوعی محور اصلی داستان است. او به قول خودش هنوز پسر است. ازدواج نکرده و با هيچ زنی هم نبوده. يک نگاه، يک ديدن، کافی بوده تا او را به شيدايي بکشاند: او گرفتار عشق آنماری اشترتر می شود. "ماجرای نايب کنسول را در واقع بايد گذاشت به حساب عزوبتش، اميال سرکوب شده اش. ماجرای نايب کنسول، ماجرای عشق ناممکن است." (حقيقت و افسانه،99) چارلز روست به همين گونه و نيز عده اي ديگر.
-- دختر، فرزندش را به دنيا ميآورد و آنرا به خانواده اي ميدهد، يا ميفروشد و خودش در حواشی شهر، در ميان جذا ميان ميلولد و امّا، مبتلا به جذام نميگردد؛ هر چند عفونت و چرک همة جانش را در ميگيرد. و تنها کلامی که گاه به گاه از دهانش خارج ميشود واژه اي است سه هجايي: باتام بانگ دختر گاه به کنار جزيره ميآيد. با خودش هم ظاهرأ حرف ميزند. آواز ميخواند.جرج کران میگويد: آواز میخواند، چيزهايي میگويد. در سکوت انگار با خودش جر و بحث ميکند، بی نتيجه. خودش را سرگرم میکند ، به سگ کنار کوچه لبخند میزند، شبها ول میگردد . من اگر میتوانستم با او حرف بزنم حتما وادارش میکردم به جای اين کارها کار ديگری بکند .پيتر مورگان میگويد: ولی او دست از اين کارهاش برنمیدارد .... من حتی تعقيبش هم کرده ام، میرود زير درخت ها، چيزی به سق میکشد، زمين را چنگ میزند، قهقه سر میدهد.پيتر مورگان در ادامه ، در توصيف دختر میگويد: "سر و وضع چرک آلوده ای دارد، عين طبيعت، آدم باورش نمیشود .... اَه، اصلاً حاضر نيستم اين وجه قضيه را ناديده بگيرم. چرک و کبره هاش جور وا جور است، کهنه. تا زير پوستش هم نفوذ کرده، اصلاً شده است پوست تنش. بدم نمیآيد که ذرّه ذرّه اين چرک ها را تجزيه کنم، تا بگويم که حاصل چه چيزهايي است، عرق تن، لجن، دل و جگر مانده، ته ماندة غذاهای مهمانیهای سفارتخانه .... حالتان به هم میخورد، دل و جگر مانده، بوی چربی و نفت، گرد و خاک، انبه، پوست و فلس ماهی، خلاصه همه چيز .... ( ص 167 ).به هر رو توصيف اين کتاب، نايب کنسول، چيزی است وخواندنش چيز ديگر و ای بسا بی ارتباط با يکديگر. ولی با همة آنچه گفته شد بايد در نهايت بگويم اين کتاب: "دوزخی است که گرفتارتان میکند و مدتی، گيرم کوتاه، آ زارتان میدهد." (ص 177)
 

موبايل ايراني در سالي که گذشت
 

نوشته: آرش کريم بيگی

به جرات مي توان سال 1385 را "سال انقلاب در خدمات تلفن همراه ايران" دانست: در اين سال  تعداد مشترکان تلفن همراه به رقمی نزديک به 17 ميليون نفر رسيد و  بعد از مدتها جنجال، شبکه اپراتور دوم تلفن همراه با نام تجاري "ايرانسل" راه اندازي شد و مردم بالاخره قادر به تهيه      سيم کارت هاي ارزان شبکه اي فراگير و مدرن شدند. در اين سال براي اولين بار و توسط ايرانسل    سيم کارت ها به صورت بروز و بدون قرعه کشي عرضه شد و حتي امکان انتخاب شماره هم براي نخستين بار براي شهروندان ايراني ممکن شد. ايرانيان بعد از سال ها انتظار در روزهاي پاياني 85 توانستند با استفاده از خدمات رايگان GPRS ايرانسل طعم اينترنت موبايل را بچشند و چشمشان به جمال سرويس پيام هاي چند رسانه اي (MMS) روشن شد. اپراتور اول تلفن همراه هم در اين سال فعاليت چشمگيري داشت و توانست با 11 ماه واگذاري مدام تعداد مشترکانش را به حدود 15 ميليون نفر برساند. همچنين در اين سال طلسم عدم ارائه سيم کارت اعتباري توسط اپراتور اول شکسته شد.
در اين گزارش با بررسي آخرين وضعيت شبکه هاي تلفن همراه اپراتور اول (MCI)، اپراتور دوم (ايرانسل)، سيم کارت اعتباري (تاليا)، اپراتور اعتباري اصفهان (اسپادان) و شبکه تلفن همراه کيش (TKC)، به آنچه در سال 85 بر موبايل ايراني گذشت مي پردازيم:

شبکه تلفن همراه دولتي (MCI)
شرکت ارتباطات سيار با نام‌هاي مختلفي شناخته مي‌شود: شبکه تلفن همراه دولتي، اپراتور اول، ارتباطات سيار، موبايل دولتي، MCI، TCI و حتي 091! شايد به علت همين کسرت اسم باشد که مديران اين شرکت تصميم به برگزاري مسابقه براي انتخاب "يک" نام تجاري براي مجموعه خويش گرفتند. در گير و دار تعيين برند شرکت ارتباطات سيار مديران MCI و شرکت مخابرات ايران به بزرگترين ريسک تجاري خود دست زدند: دور تازه ثبت‌نام سيم‌کارت دولتي!
اين تصميم به بهانه تناقض با اصل 44، حمايت از بخش خصوصي و جلوگيري از بزرگ شدن دولت با واکنش‌هاي شديدي از سوي برخي نمايندگان مجلس، کارشناسان اقتصادي، فعالان حوزه مخابرات و حتي برخي مديران سابق مخابرات مواجه شد اما مديران مخابرات دولتي تصميم خود را با شعار مقتدرانه "ثبت‌نام مي‌کنيم" عملي ساختند: دور تازه ثبت‌نام سيم‌کارت‌هاي دولتي با امکان ثبت‌نام سيم‌کارت‌هاي دائمي و همچنين سيم‌کارت‌هاي اعتباري اپراتور اول تلفن همراه، از روز 12 بهمن ماه (پنجشنبه) در 3500 واحد پستي در هزار و 116 نقطه آغاز شد.
 
از آغاز تا 85
12 سال پيش بود که براي اولين بار در خيابانهاي تهران مردماني را ديديم که گوشي هاي زمخت و بزرگ نوکيا 1611 ، نوکيا 2110 را با فخر فروشي از دست و کمرشان آويزان کرده بودند يا با زاويه خاصي آن را به گوش خود چسبانده و مشغول فرياد کشيدن بودند!
شبکه تلفن همراه دولتي کشور به وسيله شرکت مخابرات ايران در مردادماه سال 1373 و با نصب و راه اندازي 176 سلول فرستند و گيرنده (در قالب 24 ايستگاه BTS) براي تنها 9 هزار و 200 شهروند تهراني و مبتني بر فناوري نسل دوم شبکه هاي سلولي (GSM) (در باند فرکانس 900مگاهرتز) درست با 10 سال تاخير نسبت به کشورهاي ديگر درتهران راه اندازي شد.
در آن زمان مديران و مشاوران سيد محمد غرضي - وزير اصفهاني وقت پست و تلگراف و تلفن دولت علي اکبر هاشمي رفسنجاني- فکر نمي کردند قيمت يک سيم کارت 500هزارتوماني که با يک گوشي 180 تا 240 هزارتوماني اجباري به متقاضيان تحويل مي دهند در بازار آزاد به 2ميليون و چهارصدهزار تومان برسد! اين قيمت نجومي نشان دهنده بازار پرعطش و نوپايي بود که حالا ما ديگر آن را به نام "بازار موبايل" ميشناسيم، بازاري که مثل باقي بازارهاي سنتي ايران براي خود "آداب و رسوم" و "فرهنگ" و حتي "مافيا" و "جنجال هاي گاه و بيگاه" دارد.

مزيت هاي نسبي
صرف نظر از مزيت‌هاي نسبي نظير پيش کسوتي، تعداد مشترکين و حتي پشتوانه دولتي MCI اين دوره از ثبت‌نام سيم‌کارت‌هاي شرکت ارتباطات سيار نسبت به دوره‌هاي گذشته که همواره با استقبال ميليوني مواجه مي‌شد، داراي مزيت‌هاي نسبي خاصي بود که در اينجا به برخي از آنها اشاره مي‌شود:
پوشش شبکه سراسري: شبکه تلفن همراه دولتي کشور (MCI) در ميان اپراتورهاي تلفن همراهي چون ايرانسل، تاليا، اسپادان و KTC گسترده‌ترين شبکه پوشش و سرويس دهي را دارا است. سيم‌کارت‌هاي دولتي در همه 1016 شهر کشور، بيش از 30 هزار کيلومتر از جاده‌هاي اصلي و فرعي کشور و هفتاد و چند کشور خارجي قابل استفاده هستند. اين درحالي است که بزرگترين رقيب اين اپراتور يعني ايرانسل وعده 300 شهر تا پايان تابستان آينده را به مشترکين خود داده است.
کاهش قيمت و ثبت‌نام قسطي: شرکت ارتباطات سيار سال گذشته امکان ثبت‌نام اقساطي سيم‌کارت‌هايش را تنها براي فرهنگيان و پرستاران ممکن ساخته بود اما امسال همزمان با کاهش بهاي سيم‌کارت‌هاي دائمي‌اش به 288 هزار تومان امکان ثبت‌نام اقساطي اين گونه سيم‌کارت‌ها را براي تمامي شهروندان ممکن ساخته بود. به اين صورت که شهروندان در هنگام ثبت‌نام تنها 150هزار تومان مي‌پرداختند و باقي مانده بهاي سيم کارت، يعني 133 هزار تومان در هنگام تحويل پرداخت مي‌شد.
ثبت‌نام سيم‌کارت اعتباري: شرکت ارتباطات سيار از معدود اپراتورهايي بود که سيم‌کارت اعتباري عرضه نمي‌کرد. اين طلسم بالاخره در اين دوره از ثبت‌نام شکسته شد و سيم‌کارت‌هاي اعتباري دولتي با بهاي تمام شده 34 هزار تومان ثبت‌نام شدند. بهاي اين سيم‌کارت‌ها شامل 20 هزارتومان بهاي سيم کارت، 10 هزار تومان شارژ اوليه و چهار هزار تومان ماليات بود که البته در هنگام ثبت‌نام تنها هزار تومان از متقاضيان دريافت مي‌شد و 33 هزار تومان باقي مانده در هنگام تحويل سيم‌کارت از متقاضي اخذ مي‌شود. باتوجه به پوشش شبکه MCI در همه 1016 شهر کشور و جاده‌هاي اصلي و فرعي، سيم‌کارت هاي اعتباري اين شرکت داراي گسترده‌ترين شبکه پوشش در ميان سيم‌کارت‌هاي اعتباري شبکه‌هاي رقيب يعني ايرانسل و تاليا هستند.
تحويل سيم کارت در محل: شرکت ارتباطات سيار در اين دوره امکان تحويل سيم‌کارت در محل مورد نظر متقاضي به هنگام فرارسيدن نوبت واگذاري‌اش را فراهم ساخته بود. با اين سرويس ديگر نيازي به مراجعه مجدد متقاضي به ايستگاه محل ثبت‌نام خود نيست.
 
خدمات ارزش افزوده:
سرويس ارسال و دريافت پيام هاي کوتاه (SMS) از زمستان سال 81 به صورت محدود به متقاضيان عرضه شد تا آنکه در نوروز 84 و با افزايش تعداد و ظرفيت مراکز SMS Center   امکان استفاده از اين سرويس براي کليه مشترکين فراهم شد. در حال حاضر شش مرکز کوته پيام (SMS Center) شرکت ارتباطات سيار در شهرهاي تهران (2مرکز)، مشهد، اروميه، شهرکرد و شيراز با مجموع ظرفيتي حدود 13 ميليون مشترک راه اندازي و زير بار هستند. شماره اين مراکز عبارت اند از : +9891100500، 501، 502، 503، 504، 505 و 510
همچنين طي مناقصه اي که نتايجش در تابستان سال گذشته اعلام شد سه شرکت رهياب، مرکز گسترش فناوري اطلاعات (مگفا) متعلق به سازمان گسترش و نوسازي صنايع وزارت صنايع و آتيه داده پرداز با تعهد ارسال ماهانه حداقل 5ميليون SMS بعنوان عرضه کننده خدمات ارزش افزوده مبتني بر SMS با استفاده از لينک SMPP به مرکز SMS شرکت ارتباطات سيار معرفي شدند که تا به امروز جز ارسال پيام هاي تبليغاتي کار چنداني نکرده اند.
بر عکس SMS از سرويس صندوق پست صوتي (VMS) استقبال چنداني از سوي مشترکين بعمل نيامده است.
شرکت ارتباطات سيار با نصب و راه اندازي شبکه هوشمند (IN) خود آمادگي عرضه سرويس هاي ارزش افزوده و پيشتازي نظير شبکه مجازي خصوصي (VPN)، تماس دوستان و مکالمه اعتباري را دارد که بنظر ميرسد بنا دارد آنها را در سال آينده به متقاضيان عرضه کند. همچنين اين شرکت در حال انجام مقدمات لازم براي آپگريد شبکه خود به نسل 2 و 75 صدم شبکه GSM براي عرضه خدمات پيشتازي از جمله GPRS، اينترنت همراه و MMS است.
 
ثبت نام ميکنيم
12 تا 30 بهمن 85 شرکت ارتباطات سيار در ميان موجي از مخالفت ها و با شعار "ثبت نام ميکنيم" که درواقع کنايه ای مقتدرانه به مخالفان ثبت نام بود، اقدام به برگزاري دور آخر ثبت نام سيم کارت هاي خود پيش از ورود به بورس کرد. در اين دوره از ثبت نام ها براي نخستين بار اين شرکت اقدام به ثبت نام سيم کارت هاي اعتباري با تعرفه اي مشابه تاليا و با پوشش سراسري نمود.
اما اين دوره از ثبت نام سيم کارت های دولتی نيز با شگفتی همراه شد و اين بار علي رغم کاهش بهاي ثبت نام سيم کارت دائمي شرکت ارتباطات سيار به 150 هزار تومان و ثبت نام سيم کارت اعتباري اين شرکت تنها با پرداخت 1000 تومان استقبال چنداني  از ثبت نام نشد و تنها 2 ميليون و 400هزار سيم کارت پيش فروش شد که بخش اعظمي از آن را متقاضيان سيم کارت اعتباري تشکيل ميداد.
پيش شماره سيم کارت هاي شرکت ارتباطات سيار 091x است که x رقم اول کد تلفن ثابت همان منطقه است.

ايرانسل:
پاييز 85 طلسم اپراتور دوم تلفن همراه کشور شکسته شد، با توزيع سيم کارت هاي دائمي ايرانسل در سه شهر تهران، تبريز و مشهد مقدس چشم شهروندان به جمال سيم کارت هاي 150 هزار توماني روشن شد!
شرکت گسترش الکترونيک ايران  و ام تي ان اينترنشنال آفريقاي جنوبي (MTN International (Mauritius) Limited)، دو سهامدار ايرانسل هستند. شرکت گسترش الکترونيک ايران در حال حاضر دو سهامدار عمده دارد که شامل شرکت صنايع الکترونيک ايران (صا ايران) و بنياد مستضعفان است.
زمستان 85 توزيع سيم کارت هاي ارزان پيش پرداخته ايرانسل با بهاي 29 هزار تومان به همراه 5 هزار تومان شارژ اوليه آغاز شد. اين سيم کارت ها برخلاف سيم کارت هاي اعتباري تاليا از همان ابتدا بدون محدوديت زماني معمول سيم کارت های اعتباري توزيع شدند.

گستردگی پوشش:
در زمان نگارش اين گزارش شبكه تلفن همراه ايرانسل در شهرهاي تهران، مشهد، تبريز، كرج، ساري، اروميه، مراغه، شيراز، قم، اردبيل، كرمانشاه، خرم آباد، مشكين شهر، گرمي، سراب و همدان قابل استفاده هستند و بنابر اعلام ايرانسل بناست تا پايان 85 تعداد اين شهر ها به حدود 70 شهر و در تابستان 86 به حدود 300 شهر برسد.

خدمات ارزش افزوده:
ايرانسل براي نخستين بار در کشور امکان استفاده از اينترنت همراه و سرويس پيام هاي چند رسانه اي (GPRS) را براي مشترکان خود فراهم ساخته است. اين سرويس از اول اسفندماه در اختيار مشترکين کليه سيم کارت هاي ايرانسل قرار گرفته و تا 15 فروردين سال آينده رايگان خواهد بود. بي شک عرضه خدمات مبتني بر شبکه GPRS در ايران آغاز جهشي در بازار پرعطش خدمات ارزش افزوده موبايل خواهد بود.
طبق قرارداد اپراتور دوم، شبکه تلفن همراه ايرانسل بايد مبتني بر نسل 2 و هفتاد و پنج صدم شبکه هاي GSM موسوم به EDGE باشد که در سال 85 همه چيز در حد نسل 2.5 و GPRS باقی مانده است.
تعرفه هاي استفاده از خدمات مبتني بر GPRS ايرانسل در سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي در حال بررسي است و بنظر ميرسد تعرفه هاي نهايي اين خدمات در فروردين آينده ابلاغ شود، البته استفاده از اين خدمات تا 15 فروردين آينده براي کليه مشترکين سيم کارت هاي پس و پيش پرداخته ايرانسل رايگان است.
از ديگر خدمات ارزش افزوده ايرانسل ميتوان به سرويس پيام کوتاه، انتقال تماس، کنفرانس تلفني، سرويس نمايش شماره تماس گيرنده (CLIP)، سرويس مسدود نمودن تماس، سرويس استعلام موجود، خدمات مشترکين ايرانسل، صورت ريز مکالمات، E-care، جستجو در فهرست مشترکين، ثبت نام آنلاين و امکان انتخاب شماره دلخواه اشاره کرد.
 ايرانسل البته هنوز يک گام بزرگ تا انجام تعهدات اش دارد، آنهم ارتقا نسل شبکه به 2.75 است که طبق قرارداد اپراتور دوم بايد سرويس EDGE به کاربران خود عرضه کند، پيش بينی می شود خدمات مبتنی بر EDGE اين شبکه در سال 86 راه اندازی شود.
پيش شماره سيم کارت هاي دائمي و اعتباري ايرانسل 0935 و 0936 است.

سيم کارت اعتباري تاليا:
شرکت تعاوني مجتمع صنعتي رفسنجان در فروردين ماه سال 82 بعنوان برنده مناقصه انتخاب پيمانکار شبکه سراسر تلفن همراه اعتباري کشور معرفي شد. قرارداد رسمي اين پروژه بعد از جنجالها و ابهامات مختلف در تاريخ 28 بهمن ماه همان سال ميان مجتمع صنعتي رفسنجان و شرکت مخابرات ايران (TCI) امضا شد و پيمانکار متعهد شد تا دوسال بعد يعني 28 بهمن 1384 دو ميليون سيم کارت پيش پرداخته تلفن همراه در 28 مرکز استان کشور توزيع کند. بيش از يکسال از پايان زمان مورد تعهد تاليا ميگذرد و اين شبکه  کمتر از يک ميليون سيم کارت توزيع کرده و بنا بر اعلام روابط عمومی آن، 20  شهر کشور را پوشش می دهد، البته ذکر اين نکته ضروری است که شرکت مخابرات ايران مجوز عرضه رسمي سيم کارت در اين تعداد شهر را صادر نکرده است.

کيفيت:
به منظور سنجش ميزان کيفيت و وضعيت خدمات شبکه تلفن همراه اعتباري تاليا در دوره هاي زماني مختلف کيفيت خدمات بر اساس شاخصه هاي KPI توسط تيم هاي بازرسي شرکت مخابرات ايران اندازه گيري و با موارد مورد تعهد در سند SLA  و KPI تطابق و در صورت ضعف موارد براي رفع به پيمانکار اعلام ميشود.

 به گفته سيد احمد علمايي –مدير کل دفتر مشارکت هاي غير دولتي شرکت مخابرات ايران- در آغاز دور اول واگذاري سيم کارت هاي تاليا زماني که تعداد مشترکان به عدد 100هزار رسيد کيفيت شبکه به شدت افت نمود و البته گام به گام توانست به سطح قابل قبولی برسد.
طبق اعلام مجري شبکه تاليا اين شبکه در تهران براي سرويس دهي به نزديک به دوميليون مشترک طراحي شده است.
تاليا در زمستان 85 مجوز افزايش مدت يک طرفه بودن خطوط بدون شارژ ريالي يا زماني را تا دو برابر از شرکت مخابرات ايران دريافت کرد و به اين ترتيب سيم کارت هاي تاليا تا يک ماه پس از پايان اعتبار ريالي يا زماني يک طرفه و پس از آن و با گذشت يک ماه ديگر معلق مي شوند.
شرکت مخابرات ايران طرحي را در دست بررسي دارد که طبق آن تعرفه هاي مکالمه سيم کارت هاي اعتباري تاليا و سيم کارت هاي اعتباري اپراتور اول کاهش و محدوديت زماني آنها نيز برچيده ميشود.
 
خدمات ويژه:
سرويس هاي ويژه انتظار مکالمه (Call Waiting)، نمايشگر (Caller Line Identification)، انتقال مکالمه دريافتي به شخص ديگر(Call Diverting)، پيغام صوتي (VMS) و پيغام کوتاه(SMS) فهرست خدمات ويژه ارائه شده به مشترکان تاليا را تشکيل ميدهد.
خدمات مبتني بر USSD براي مشاهده مانده اعتبار ريالي و زماني هم به مشترکان تاليا ارائه ميشود.
از طرفي ديگر بر اساس تعهد مجري، تاليا تا واگذاري 2ميليون سيم کارت مورد تعهد خود بايد امکان استفاده از خدمات مبتني بر شبکه GPRS را براي دست کم 5درصد مشترکينش مهيا سازد.
پيش شماره سيم کارت هاي اعتباري تاليا 0932 است.

شبکه تلفن همراه اعتباري اصفهان:
شركت مشاركتي مخابرات سيار اصفهان MTCE اولين شـركت مخـابرات غير دولـتي ايران است كه در زميـنه ارائه خدمات ارتـباطي تـلفن همراه استـاندارد GSM در محدوده استـان اصـفهان فعاليت ميکند.اين شركت با مشاركت شركت مخابرات استان اصفهان (TCE) ، شركت TMI مالزي و شركت صنايع مخابراتي راه دور ايران ، با هدف طراحي ، نصب ، راه اندازي ، توسـعه ، ارائـه خدمات و بهره برداري از شبكه اعتباري تلفن همراه وانجام كليه فـعاليتهاي مربوط تاسيس گرديده است. 
پيرو توافقات انجام گرفته در جريان سفر هاشمي رفسنجاني –رئيس جمهور وقت- به مالزي در سال 73 و بر اساس قانون جذب و حمايت از سرمايه گذاري خارجي مجوز راه اندازي شبکه تلفن همراه اعتباري در استان اصفهان با ظرفيت اوليه 20هزار و قابليت افزايش به 35هزار مشترک در تاريخ 29 ارديبهشت ماه سال 1380 و براي 15 سال به شرکت سلکوم مالزي اعطا شد و شركت صنايع منابع فن آوري كشور مالزي مجوز استفاده از پهناي باند 12.24مگاهرتز شبكه تلفن سيار GSM در محدوده استان اصفهان را دريافت كرد. در سال 1377، تحت قوانين جديد ، با مشاركت شركت صنايع منابع فن آوري كشور مالزي، شركت مخابرات استان اصفهان و شركت صنايع مخابراتي راه دور ايران شركت مشاركتي مخابرات سيار اصفهان تاسيس شد و در سال 81 نخستين سري سيم کارت هاي اعتباري خود را توزيع کرد. شايان ذکر است که در سال 1384 ، سهام طرف مالزيايي از شركت صنايع منابع فن آوري كشور مالزي به شركت TM International انتقال يافت.
مناطق تحت پوشش:
شبکه تلفن همراه اعتباري اصفهان که با نام تجاري اسپادان عرضه ميشود درحال حاضر در شهرهاي اصفهان، مبارکه، فولادشهر، مجتمع فولاد مبارکه، کارخانه ذوب آهن اصفهان، زرين شهر، فلاورجان، نجف آباد، خميني شهر، شاهين شهر، مورچه خورت، خوراسگان، درچه، سپاهان شهر، بهارستان و شهر کاشان به 19هزار و پانصد مشترک خود سرويس دهي ميکند.
شبکه تلفن همراه اعتباري اسپادان بر مبناي تکنولوژي GSM نسل دوم و تجهيزات اريکسون طراحي شده و فاقد قرارداد رومينگ با ساير اپراتورهاي کشور (از جمله با شبکه تلفن همراه دولتي کشور) است و  تنها در شهرهاي تحت پوشش نامبرده شده قابليت دسترسي و استفاده دارد.
تعداد فعلي مشتركين اين شركت‪ ۲۱هزارمشترك است و طبق اعلام اسپادان درحال تكميل ظرفيت‌سازي براي تهيه و ارايه ‪ ۳۵هزار سيم كارت اعتباري ديگر است.

سرويس هاي ويژه و ارزش افزوده:
اپراتور اسپادان سرويس هاي ويژه اي نظير ارسال کوته پيام (SMS)، انتظار مکالمه، انتقال مکالمه، محدوديت تماس و نمايش شماره تماس گيرنده را به مشترکان خود عرضه ميکند و به زودي امکان استفاده از سرويس صندوق پيام هاي صوتي (VMS) را هم براي مشترکين خود فراهم خواهد کرد.
شبکه تلفن همراه اعتباري اسپادان اصفهان تنها اپراتور تلفن همراه کشور است که چند سرويس ارزش افزوده مبتني بر SMS را به مشترکان خويش عرضه ميکند. اين سرويس ها عبارتند از: ديکشنري، قرآن همراه، Mobile2Email و فال حافظ
مشترکان اسپادان قادر به ارسال SMS به مشترکان شبکه تلفن همراه دولتي کشور ميباشند اما طبق شنيده ها مشترکان اين شبکه به موبايل هاي با پيش شماره 09122 ، 09123 و 09126 نميتوانند پيامي ارسال کنند!
همچنين چندي پيش مديرعامل اين شرکت اعلام کرد در صورت ارايه مجوز از سازمان تنظيم مقررات ، اپراتور اعتباري اصفهان توانايي ارائه سيم كارت تلفن همراه با قابليت نسل 3 را دارد.
وي ، با بيان اين كه در حال حاضر سوئيچ شبكه اعتباري اسپادان قابليت ارسال EMAIL را دارد، تصريح كرد: درخواست دريافت مجوز براي ارائه اين سرويس را به سازمان تنظيم مقررات ارائه داده‌‏ايم.
او اظهار اميدواری کرده است که با پذيرش درخواست اسپادان از سوي سازمان تنظيم مقررات، 3 تا 4 ميليون سيم كارت اعتباري را در استان هاي ديگر ارائه کند. 
پيش شماره سيم کارت هاي اعتباري اسپادان 0931 است.

شبکه تلفن همراه کيش:
شبکه مستقل تلفن همراه کيش متعلق به شرکت TKC  (Telecommunication Kish Company) است. اين شرکت در دسامبر سال 2000 در کيش ثبت شده و پيرو قرارداد BOT عقد شده ميان اين شرکت و سازمان منطقه آزاد کيش مسئوليت راه اندازي شبکه تلفن همراه جزيره کيش را با مشارکت اپراتور لبناني Libancell برعهده گرفت.
شبکه مستقل تلفن همراه جزيره کيش از بهمن 81 فعاليت تجاري خود را آغاز کرده و در حال حاضر بوسيله 44 کارشناس، با مراکز مستقل MSC، HLR،BSC و دستکم 12 ايستگاه آنتن BTS تنها 9 هزار و 425 سيم کارت توزيع کرده و 8هزار و 680 مشترک فعال دارد. اين شبکه بر تکنولوژي GSM 900 مگاهرتزي زيمنس بنا نهاده شده است و درحال حاضر سرويس هاي ويژه اي نظير انتظار مکالمه، انتقال مکالمه، نمايشگر شماره تماس گيرنده، کنفرانس سه نفره، امکان تبادل فکس و ديتا، محدوديت مکالمه و SMS  داخلي و بين الملل را داراست و بر اساس اعلام علي نادي پور –معاون نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي- براساس شاخصه هاي شبکه از کيفيت مطلوبي برخوردار است.
شبکه تلفن همراه KTC از ماه اول راه اندازي سرويس رومينگ بين الملل را به مشترکان خود ارائه داد و درحال با 32 کشور جهان سرويس رومينگ برقرار کرده است. از طرفي ديگر مشترکان اين شبکه قادرند به مشترکان 150اپراتور جهان پيام کوتاه (SMS) ارسال نمايند.
پروانه شبکه تلفن همراه کيش که تا سال 94 شمسی تمديد شده، ظاهرا نوعي انحصار به اين شرکت براي عرضه سيم کارت تلفن همراه داده است. به طوري که در آخرين دوره ثبت نام سيم کارت شبکه تلفن همراه دولتي کشور در بهمن ماه سال گذشته وقتي شرکت ارتباطات سيار در اطلاعيه اي از متقاضيان سيم کارتهايش در کيش خواست تا فرم تقاضا و مدارک خود را به يک نشاني صندوق پستي در تهران ارسال کنند روابط عمومي و امور بين الملل سازمان منطقه آزاد کيش طي اطلاعيه اي که در رسانه ها منتشر شد اين حرکت شرکت ارتباطات سيار را غيرقانوني خواند و اعلام کرد "ثبت نام سيم كارت براي متقاضيان تلفن همراه در منطقه آزاد كيش مغاير مقررات جاري و مصوبات هيئت دولت است".
پس از روي کار آمدن دولت نهم هم چندين بار وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات و برخي از معاونان و مديران ارشد اين وزارتخانه نسبت به پروانه و انحصاري که به مجري شبکه داده شده بود انتقاد کردند و برخي با تصريح بر اين نکته که اين پروانه سود و درآمد خاصي براي دولت ندارد انحصار بوجود آمده را با قرارداد "ترکمن چاي" مقايسه کرده بودن!
در تابستان 85 و همزمان با برگزاري نهمين حشنواره تابستاني كيش ، قيمت سيم كارت تلفن همراه در كيش كاهش يافت. شركت " تله كاميونكيشن " از ‪ ۱۵تيرماه تا ۱۵شهريورماه ، سيم كارت تلفن همراه را با نرخ ‪ ۳۲۰هزارتومان دراختيار متقاضيان قرار مي‌دهد. قبلا سيم كارت به قيمت ‪ ۳۶۰هزارتومان واگذار مي‌شد. مدت تحويل سيم كارت در حزيره كيش از زمان درخواست متقاضيان تنها ‪۱۵ دقيقه طول مي‌كشد.
پيش شماره سيم کارت هاي شبکه مستقل تلفن همراه کيش 0934 است.

گفت وگو با مسعود ده‌نمكی كارگردان اخراجی‌ها
هیچ کس جلوی پایم فرش قرمز پهن نکرد

سيمرغ فيلم برگزيده تماشاگران در بيست و پنجمين جشنواره بين المللي فيلم فجر به دو فيلم اختصاص يافت. انتخاب فيلم برگزيده تماشاگران توسط خانه سينما كه يكي از انجمن هاي خانه هنرمندان ايران است، صورت مي گيرد. از اين رو با اكران اخراجی‌ها در نوروز 86 با كارگردان اين فيلم گفت وگويي ترتيب داديم.

طي گفت وگو تلاش كرديم تنها پيرامون اخراجی‌ها با مسعود ده نمکی گفت وگو كنيم، اما به گفته ده نمكي پيشه وي در حوزه سياست و مطبوعات گاهي موضوع را به حاشيه مي راند .
پيش از اينكه براي انجام اين گفت وگو به دفتر ده نمكي برويم، باور نمي كرديم كه او با فراغتي مثال زدني به اغلب سوالاتمان پاسخ دهد.

در نشست مطبوعاتي فیلم اخراجی‌ها گفتید، اگر فیلمسازان دیگر اين سوژه را می‌ساختند شاید هیچ وقت سراغ این موضوع نمی‌رفتم. اما اخراجی‌ها دغدغه‌ی شخصی تان است و نگاه مسعود ده نمکی به جنگ است.

قبل از اینکه خودم قصد ساختن اخراجی‌ها را داشته باشم، فیلمنامه برای یکی از کارگردانانی که دوست داشتم، او این فیلم را بسازد ، فرستادم. واقعا اگر ایشان این کار را انجام می داد اصراری نداشتم، حداقل فیلم داستانی جنگی بسازم..
این نگاه ، نگاه خود من است، ممکن است کسی این نگاه را نداشته باشد و نپسندد. فیلم در خصوص فحشا کم ساخته نشده و بهتر از من هم ساخته‌اند، با ساختار قوی و بطور رسمی که در جشنواره‌های داخلی و خارجی هم جایزه گرفته است. در سینمای داستانی ما «رستگاری در هشت و بیست دقیقه» و «سالاد فصل» به نوعی مضمونش مرتبط با این مسایل است؛ اما چرا «فقر و فحشا» میلیون ها مخاطب جذب می کند. به نظر من تفاوت درنگاه است. تلویزیون صحنه‌های مستند ورزشی بسیار پخش می‌کند اما چه می‌شود که برای تماشای مستند «کدام استقلال کدام پیروزی» سه میلیون بار دانلود اینترنتی صورت می‌گیرد.
در اخراجی‌ها هم فکر کردم داستان باید توسط خودم با نگاهي متفاوتی، روایت شود تا مخاطب عام بتواند با آن همذات پنداری کند ، همین اتفاق هم افتاد. در جشنواره امسال فیلم‌های بودند که نگاهشان به جنگ متفاوت باشد، بعضی ها داشته ایدئولوژی زدایی می‌کردند، البته نگاهشان است و من نقدشان نمی‌کنم. اما این استقبال عمومی و واکنش های مخاطب حرفه‌ای، نه فنی سینما نشان داد که همانند دو فیلم اول این ارتباط برقرار شده است. نگاه ویژه‌ی مسعود ده نمکی توانسته با مخاطب عام که دیگر نمی‌توان در غالب چپ، راست و مذهبی دسته بندی‌اش کرد، همذات پنداری کند.

پیش از ساختن «فقر و فحشا» به صورت آدکادمیک دوره‌ی سینمایی گذرانده بودید؟

من سه بخش را برای خودم در نظر گرفتم. حقیقت این است که وقتی می‌خواهی وارد حوزه‌ای شوی، باید اول آن را بشناسی و بدانی وارد چی میدانی شده‌ای . شناخت این حوزه به سه چهار بخش تقسیم شده است.
شناخت حکمت سینما،اولین قدم است اگر کسی ماهیت و فلسفه‌ی وجودی سینما واقعا را نداند حتی اگر تکنیک را هم بلد باشد به نظر در سیاهی و تاریکی مطلق قدم می‌زند.در واقع با چراغ قوه‌ای که در دست دارد ، تنها مقابلش را می بیند و همه فضا دستش نمی آید. شناخت حکمت سینما کمتر در جامعه‌ی ما کار شده است.
به هر حال من سعی کردم با حداقل امکانات موجود با حکمت سینما آشنا شوم و بعد با فرم و تکنیک سینما. قواعد و قوانین سینما را باید مثل آیین نامه رانندگی یاد می‌گرفتم. متاسفانه به علت چهره سیاسی که داشتیم، نمی توانستم سر کلاس بروم. سعی کردم آنها را تئوریک یاد بگیرم و تجربه‌هایم را بصورت مستند بیابم. یک فیلم نیمه بلند 40 دقیقه ای به نام «ضربه‌ی آخر» ساختم.
به توصیه یکی از کارگردانان خوب سینما فیلم دیدن؛ خوب فیلم دیدن را از این منظر آموزش سینما نه به عنوان سرگرمی شروع کردم. و این موضوع خیلی کمکم کرد.
البته فکر می‌کنم آدم هایی که در تئاتر کار کرده‌اند، راحت می توانند در سینما جا باز کنند. چون سه چهار سال ابتدای انقلاب کار تئاتر می‌کردم. در خصوص ارتباط با بازیگران و بازیگردانی راحت‌تر بودم.

همه یافته‌های شما از سینما در این سه پروژه حاصل شده، استفاده از ابزار حرفه‌ای که در اخراجی ها داشتید، سبب شد تا فیلمسازی را یاد بگیرد. اما این فیلم شما نیست که نقد می‌شود بلکه پیکان نقد منتقدان سوی شخص شما است و سبقه‌ی سیاسی‌تان.

متاسفانه پیشنیه سیاسی‌ام باعث شد که مشاور کارگردان هم نداشته باشیم. حتی خیلی‌ها از مضمون فیلم می‌ترسیدند، چون لبه تیغ بود. می‌گفتند شاید فیلم خوب از آب در نیاید و اعتبار یک کارگردان حرفه‌ای سینما به عنوان مشاور خراب شود. اما من فکر می‌کنم تجربه‌ی عملی از تجربه‌ی تئوری خیلی مهمتر است، به خصوص اینکه ما زیر ذره بین بودیم و نمی توانستیم خراب کنیم و یاد بگیریم.
مثلا اگر دو تا سکانس را خراب می‌کردم، دیگر بازیگران حرفه‌ای سینما اطمینانشان نسبت به کارگردان از دست می دادند و میدان از دستم در می‌رفت. یعنی شما باید قدم نخست را محکم بردارم.
این تجربه را در سینمای جهان دیده‌ام، خیلی حساب عمل می‌کنند، همه چیز مشخص است. این طور نیست که مثل بعضی از فیلم‌ها و سریال‌های خودمان سر صحنه فیلمنامه بنویسند. حرفه ای بودن در ایران عکس است، کسی که بی برنامه باشد حرفه‌ای تر است.
ما یک سوم ابتدای فیلم را به صورت دکوپاژ شده آماده داشتیم و همین سبب شد تا 40 دقیقه‌ی ابتدای فیلم ریتم تندی داشته باشد. اما بعد وارد حاشیه‌ی سینما شدیم. جاهایی که قرار بود با ما هماهنگ شوند، نشدند. لوکشین‌ها تغییر پیدا کرد. تعدد بازیگر برای ما شرایط خاصی ایجاد کرد که عملا به طور دلخواه در اختیار ما نبودند، این ما بودیم که در اختیار بازیگران قرار داشتیم، چون در چند کار حضور داشتند طبق برنامه‌ی آنها پیش می‌رفتیم.
محدودیت کار همین است و تمام این سختی‌ها و دشواری‌ها باعث شد تا تجربه‌ی 10 فیلم را در اخراجی ها به دست آورم.

حتما نقد‌هایی را که درباره‌ی فیلم مسعود ده‌نمکی منتشر شده خوانده‌اید، بویژه نقد ناصر صفاریان. بعضی‌ها معتقدند؛ شما از امکاناتی بهره‌مند بودید،که دیگران از داشتن آن محروم بودند.

در یک کلام بگویم؛ برای ورود به سینما هیچ کس جلوی پایم فرش قرمز پهن نکرد که بفرمائید این امکانات و مجوز در اختیار شما است، لطفاً بیایید یک فیلم جنگی بسازید. منتها من آدمی نیستم که بخواهم آه و ناله کنم. شاید اصلا برای ما خوب نباشد که بگوییم امکاناتی نداشتیم. بگذارید، همه فکر کنند داشتیم، این طوری آدم بیشتر احساس قدرت می‌کند تا همه فکر کنند همه از ترسشان همه چیز بهشان داده‌اند. این نقدها بیشتر مغرضانه است تا منصفانه و بیشتر جنبه سیاسی دارد تا هنری، برای همین جواب هم نمی‌دهم.
من نمی‌دانم آقای صفاریان آن کارگردانان خوب سینمای ما را که با هشتصد میلیون، چهارصد پانصد حلقه نگاتیو و شش هفت ماه فیلمبرداری فیلم می سازند، نمی بیند. در ثانی این فیلم اول من است، اگر کسی میخواهد کار مرا با کار اول همه کارگردانان بزرگ سینما مقایسه کند،خب این کار را انجام دهد.
نوشته‌اند برای ما میدان قرق کرده‌اند. این هنر من است که ساعت 1 نیمه شب طوری فیلم گرفتم که همه فکر کنند، میدان پر آدم است، در صورتی که کسی در خیابان نبود. بمباران هواپیماها . همه از کامپیوتری استفاده کردیم. یا آن کامیون‌هایی که شما می بینید، دو سه تایش بیشتر راه نمی رفت، من دوربین را رویشان پن کردم.
حقیقت این است که رقبای جدی این فیلم، هر کاری از دستشان بر می‌آمد انجام دادند تا این فیلم ساخته نشود. ما از هفت خان رستم رد شویم. اینها مهم نیست برای من مهم این بود که باید این فیلم ساخته می‌شد .

البته 600 یا 700 هزار دلار سرمایه برای تولید یک فیلم خارج از مرزهای ایران یک شوخی است و شاید این نقدها به دلیل کمبود امکانات برای سایر فیلمسازان جوان مطرح می‌شود.

ما عادت نکردیم، فیلم جنگی بسازیم بعد توقع داشته باشیم مخاطب هم جذب کند. برای فیلمنامه من حداقل چهار تهیه کننده بخش خصوصی حاضر بودند، سرمایه گذاری کنند. این به نفع سینما است، چرا نگاه می کنید، ده نمکی این کار را کرده است. این باعث افتخار من بود که مردم تا چهار صبح جلوی در سینما صف بایستند. چرا آقای صفارهرندی به عنوان وزیر ارشاد نباید از پشت صحنه‌ی فیلمی که 30 تا بازیگر حرفه‌ای را یک جا جمع کرده است،ديدن كند!؟ خب اگر پشت صحنه‌ی این فیلم نیاید ، کجا برود. بعد اگر بیاید اینجا با سختی ها ومشقت های سینما آشنا شود، خوب این به نفع سینما است. در ماهنامه فیلم هم گفتم وزیر توسط تهیه کننده دعوت شده بود و ایشان هم آمد. اما در عمل همه دیدند به ضرر ما تمام شد.

تقريباً همه به اتفاق معتقدند كه اگر شما به داوري ها اعتراض نمي كرديد، ديگر آن حاشيه طولاني به وجود نمي آمد و همه چيز به خير و خوشي تمام مي شد.

مدعوین اختتامیه مرا دعوت نکردند، دعوت کننده خود جشنواره بود. هر وقت می‌آمدند اسم نامزدی را اعلام کنند، مردم می‌گفتند اخراجی ها. می خواستند آرای مردمی اخراجی ها را هم بشکنند، وقتی عنوان شد دو فیلم برگزیده‌ی مردم شدند، همه گفتند دروغه. این مردم چه کسانی هستند؟ اینها مخاطبان حرفه‌ای سینما هستند. آدم هایی که ساعت‌ها صف می ایستند و انتخاب می‌کنند.
همین مردم با تشویق های زیاد مرا دعوت کردند، تا روی سن بروم، اما من اصلا نمی‌خواستم بروم.
این صحنه‌ها را چرا کسی نمی‌بیند. بالاخره آنجا دیدم که همه شوکه شدند، توقع نداشتند مردم اخراجی ها را همراهی کنند.
به هرحال مشکلی که وجود داشت، این بود، من فضا را جدی گرفته بودم، ایراد به خودم بر می‌گردد. من فکر می‌کردم رقابت و داوری کارشناسانه‌ای در کار است. اما این را نباید جدی گرفت و من اشتباه کردم که آن را جدی گرفتم.

اینکه داوری ها با ظن و گمان همراهند، اجتناب ناپذیر است.

شکل داوری «اخراجی‌ها» مصداق گفته شماست. داورها اگر فیلم را بدون تیتراژ می‌دیدند شاید جور دیگری نظر می‌دادند. آن چه در جشنواره اتفاق افتاد، بیشتر نقد من از منظر سیاسی بود، نه نقد فیلم. یعنی جای این که ببیند فیلم چه می‌گوید دنبال تحلیل شخصیت «مسعود ده‌نمکی» بودند.
آقای گرشاسبی صراحتا گفته بود شما از فاشیستی که وارد سینما شده، حمایت می کنید. داور باید بی طرف باشد به فرض که من فاشیست باشم؛ با من مشکل دارید چرا فیلم را از منظر یک اثر سینمایی نگاه نمی‌کنید.

اين درست است؛ مردم ملاک انتخاب هستند. اما سلیقه مردم می‌تواند چندگانه باشد ؟

اخراجی‌ها در سینمای ما فیلمی بدون کنایه است. قبلا می گفتند فیلم هایی که مسايل كلان كشور کنایه ميزند مورد استقبال مردم قرار می گيرد. اما اين فيلم گذشته از اينكه کنایه نداشت، حرف جنگ، شهدا و انقلاب را زده بود . این هم یک ویژگی است. فيلمي با اين ويژگي ها مخاطب جذب مي كند و مي تواند موفق عمل كند. كاش با اين ديد به فيلم نگاه مي شد.

فكر مي كنيد، چرا اين اتفاق نيافتاد؟

مهم نیست ، دیگر گذشته. خوشامد گویی ندیدم . سینمای ما عین سیاست ما است سیاست هم مثل سینما . نسل اولی ها انحصار طلبي کردند و اجازه پيشرفت به نیرویهای جدید را در كنار خودشان ندادند. در صورتی که تجربه نسل اول می توانست در اختیار نسل جدید قرار بگیرد. بررسی مسایل پشده سينما خودش يك فيلم بلند است. تحصیلکرده هاي سینما، براي گرفتن مجوز کارگردانی از خانه سینما بايد روحيه مقاومي داشته باشند. به این راحتی ها اجازه نمی دهند نسل جدید وارد سینما شود و تجربه کند.
با تمام پیشینه اي كه داشتم با من این طور برخورد کردند، ببینید با ديگران چگونه برخورد می شود؟ ما اگر مي خواهيم سینمایمان متحول گردد، باید از نیروهای جدید استقبال کنیم. من فکر می کردم می آیند دست مرا می گیرند و حضور يك نیروی جدید مطبوعاتي در سینما را خوشامد مي گویند. اما عملا فکر کردند یک هوو وارد سينما شده است.

قدري شخصي نگاه نمي كنيد؟

در مورد خودم مهم نیست، چه خوششان بیاید و چه نیاید، به مسیرم ادامه می دهم. باید دست نسل جوان را گرفت، همه آنها توقع سیمرغ ندارند. اما توقع دارند که با روی خوش از آنها استقبال شود.
فلسفه جشنواره این است که به دو قشر انگیزه بدهد؛ دسته اول کارکشته‌های سینما که کارهای ویژه انجام می دهند. و دسته دوم جوانانی که احتیاج به انگیزه دارند. من بین اینها نه کارکشته هستیم و نه جوان، پیر شده‌ام.
اگر تنگ نظری نباشد. هفت نفر هم نامزد شوند، حتي جايزه هم نگيرند لااقل دیده مي شوند. جشنواره ما آکادمی اسکار نیست که بگوییم مثلا اساتید بررسی کردند. می دانیم که بعضی داورها کارهایشان متفاوت است و بعضی ها نه.
مثلا بعضی سالها فیلم نساخته اند و عضو هیات داوران هستند، اینها چه چيزي را مي خواهند قضاوت کنند.

خیلی ها حاشیه هاي شب اختتاميه را از چشم شما می بینند؟

بهرام رادان و مریلا زارعی هم اعتراض كردند. این بار حسنش این بود که به جای اینکه اعتراض ها خاله زنکی و درگوشی باشد، خيلي رو بود.
نه اعتراضي به سنتوری دارم نه به روز سوم. من درباره اخراجی ها حرف زدم. درباره خودم و به نمایندگی از 20 بازیگر سینما، فیلمبردار و باقي كساني كه زحمت کشیده بودند. برايم مهم نبود در بخش مسابقه باشم یا نه .

تقابل اخراجی ها با طيف گسترده مخاطبانش قدري عجيب به نظر مي رسد ؟

به تعبیر فرمانده نیروی انتظامی هم بدحجاب ها می خندند و گریه میکردند و هم خانواده های خودمان. هم چپ سیاسی؛ ابطحی و تاج زاده و هم راست سنتي محسن رضایی و عماد افروغ از فيلم استقبال مي كنند.
این یک اتفاق است. آشتی سیاستمداران با سینما است. نگاه کنید مضمون فیلم هم همین بود. با وجود تمام اختلاف سلیقه ها یک نقطه نظر مشترک هم داریم و آن مشترکات منافع ملی ما است، فطرت انسانی ما است که همه ما آن را دوست داریم. نباید این را یک جریان فکری به نفع خودش مصادره کند. حتی خود جنگ را نباید به گونه ای تعریف کرد که اسطوره‌هایش دست نیافتنی شوند.
.
مخاطبان فيلم شما همان هايي هستند كه در روزنامه هايتان و مستندهايتان زير سوال مي روند؟

بعد از فقر و فحشا يكي از کارگردانان سینما گفت: «بچه ها می گویند ناشيانه از اين قشر دفاع كرده اي؟» درست فکر کرده بودند.من خواستم از نقد ملت به نقد دولت تغير جهت بدهم. نه به دولت خاتمی يا هاشمی؛ بلكه مجرياني كه عدالت را باید در جامعه پیاده کنند.
اساسا «کدام استقلال؟ کدام پیروزی؟» خط کشی ها را به سخره می کشد. یعنی ما می بینیم که چپ و راست سیاسی رقابت دارند، مسابقه دارند، دوره‌ای جا به جا می شود اما مردم فکر می کنند اینها با همدیگر جنگ دارند. در حالي كه آنها بازی شان را می کنند و بعد مثل رفقاي خوب هتل مي روند، دور هم جمع مي شوند.

بهر حال اخراجي ها محصول تفكر شماست و نمي توان آن را بدون در نظر گرفتن سبقه سياسي شما تماشا كرد؟

این بر می گردد به همان فرمايش حضرت علی (ع)؛ «ببینيم چه میگويد، نبينيم که می گويد.»
زماني كه فیلم «خانه‌ای روی آب» ساخته شد، نشریات ما ضد فيلم بودند و من تنها کسی بودم که از فيلم دفاع کردم.در نشریه‌ خودم گفتم شما نگاه نکنید چه كسي فيلم را ساخته؛ ببينيد چه ساخته است. مضمون فيلم دینی است، چه كسي گفته، یک عرق خور با يك حافظ قرآن يك روز باهم به یک نقطه نمي رسند؟ مگر حر تا ساعتي پیش در لشکر یزید نبود!. به فرض اینکه بپذیریم این آدم مقابل مردم بوده، باز دلیل نمی شود که حرف متفاوتی نزند . حرف هایی که 15 سال من مي زدم، تازه دارد مطرح مي شود. آن زمان مي گفتند من تند روي مي كنم كه مي گويم هر كسي به قدرت مي رسد خودش را پشت سر مردم پنهان مي كند.

برخي معتقدند شما همان راهي را مي رويد كه محسن مخلباف رفت.

خیلی ها دوست دارند این اتفاق بیافتد. خیلی از فرط حسادت این حرفها را بزنند . وقتي در حوزه مطبوعات فعاليت مي كردم، گفتند آخر و عاقبش مثل طبرزدي مي شود. مخلباف از توبه نصوح شروع كرد و رسيد به «جنسيت و فلسفه»، ما كه با فقر و فحشا شروع كرديم؛ خداوند آخر و عاقبتمان را بخير كند.

اخراجي ها و شخصيت هايش از كجا آمدند و چگونه شكل گرفتند؟

سال 1367، گردان سلمان، لشكر 27 حضرت رسول و منطقه شاخ شميران. من مجيد سوزكي فيلم را از نزديك مي شناختم اما براي باقي شخصيت ها قصه پردازي شده است. به طور كلي تمام شخصيت هاي اخراجي ها ما به اذاي بيروني دارند، آنها نماینده آدم هایی بودند که در طول جنگ می شناختم.
من بايد سراغ آدم‌هايي مي‌رفتيم كه قصه را مي ساختند، بنابراين فيلمنامه «اخراجي‌ها» ده بار بازنويسي شد.

شما با شخصيت هاي اخراجي ها مشکل نداشتید؟

رفيق هايم بودند. البته اينها را نمي خواستم مطرح كنم، اما چون عده اي اصل ماجراي فيلم را نفي مي كنند و زير سوال مي برند، مجبور شدم. اين را بگويم.

اخراجي ها و فيلم هايي نظير آن مي توانند نماينده اي حقيقي براي پاره اي از هشت سال دفاع مقدس باشند. چراكه به نظر مي رسد نسل جنگ ارتباط بيشتري با آنها برقرار مي كنند؟

من معتقدم بايد ترس را كنار شجاعت و پیروزی را کنار شکست، نشان داد. نباید به جنگ یک بعدی نگاه کرد. خیلی از کسانی كه به این فیلم اعتراض می کنند، خودشان اصلاً جبهه نرفتند.
بطور مثال يكي از بازيگران فيلم هاي دفاع مقدس اعتراض کرده بود؛ چرا پیشانی بند از سر رزمنده ها باز می کنید و جايش دستمال یزدی می بنديد؟ خب چه كسي به پيشاني بند و دستمال يزدي ارزش داده است. همان رزمنده آن را مقدس كرده است و يا از همين چفيه ما در جنگ به جاي حوله ولنگ استفاده مي كرديم و اما امروز از برايمان از ارزش ويژه اي برخوردار است. شرف به مکان نیست به آدم هایی است که در آن دزندگی کردند. مثلا ما گردان ميثم را داشتيم كه همه دستمال يزدي دست مي گرفتند. به جاي اين حرفها از خودمان بپرسيم؛ شهيد اصغر ارسنجاني، شهيد مهدي خندان فرمانده گردان مقداد و يا شهيد عباس دوران چطور آدم هايي بودند؟
يا بزرگترين آنها همين شهيد آوینی خودمان است، آويني جوني اش را كرده، رشنفكري را طي كرده و بعد به كمال رسيده است.

ببينيد شما داريد از شهيد سيد مرتضي آويني حرف مي زنيد در صورتي كه به جاي اينكه رسالت فكري او در كل جامعه بسط داده مي شد، آويني در جريان فكري خاصي خلاصه مي شود.....

اين سلوك آويني بوده..... ما شهيد آويني را در روایت فتح و پوسترهاش خلاصه كرديم. درباره فيلم هاي آويني هم هم اتفاق افتاده، او در ابتدا «خان گزيده ها» جنگ و فقر را مي سازد و بعد به خاطر شرايطي كه آن زمان بوجود مي آيد، سر از جبهه و جنگ در مي آورد.

لطفا اطلاعات را به آدرس faranegah@gmail.com ایمیل نمایید.
با تشکر