سردار رضا رادان با شما سخن می گوید
درست از يك روز پس از اعلام اجراي مرحله اول طرح ارتقاي امنيت اجتماعي شهروندان كه آن را تعالي امنيت اخلاقي نام نهاده ايم، بسياري از صاحبان قلم و بيان، و انديشمندان و محققان مختلف به داوري پيرامون آن پرداختند و نقد و واكاوي آن را وجهه همت خويش قرار دادند. برخي از آنان اجراي طرح را خوشآمد گفتند و خواهان استمرار و گسترش دامنه تحول آن در سراسر كشور شدند. اينان كه تعدادشان بسي بيش از مخالفان طرح بود، در نوشتارها و گفتارهاي خويش رهنمودها و راهكارهايي عرضه نمودند كه به زعم آن به كار بستن آنها موجب بسط، تعميق و استمرار آرامش و امنيت عمومي و اخلاقي جامعه مي شود.
به ويژه اين گروه به درستي تأكيد ورزيدند كه امنيت اخلاقي به صورت عام و پوشش به صورت خاص يك پديده چند بعدي و چند وجهي است و لاجرم براي ايجاد و استمرار آن نهادهاي فرهنگي، آموزشي و اطلاع رساني نيز بايد به ياري پليس بشتابند و ما نيز هنگامي كه تدوين استراتژي گسترش امنيت اجتماعي را وجهه همت خويش قرار داديم و به توفيق و تصريح اهداف، سياستها و روشهاي خود در اين قلمرو همت گماشتيم از اين واقعيت آگاه بوديم.
از همين روي از همان آغاز اجراي طرح ، به رايزني و گفتوگو با متوليان نهادهاي فرهنگي، آموزش و اطلاع رساني پرداختيم و از آنان درخواست نموديم تا ارتقاي امنيت اجتماعي را به منزله يك پروژه دائمي، و نه يك اقدام فصلي و موسمي، سرلوحه كار خويش قرار دهند. از آن گذشته، ما بخشهاي پژوهشي و اجتماعي پليس تهران بزرگ را مأمور نموديم تا به كنكاش نظام مند پيرامون ابعاد مختلف اين پديده بپردازند، و در راستاي اقدامات پيشگيرانه ناجا، ساز و كارها و روشهايي كه آموزشي و فرهنگي مداخله در اين پديده را شناسايي و معرفي نمايند.
اما گروهي از صاحبان قلم ، سخنرانان و سخنوران نيز به مخالفت با اجراي طرح امنيت اجتماعي و اخلاقي پرداختند.
گرچه تعداد اين گروه بسيار قليلتر از گروه اول (موافقان طرح) بود اما باورها آراء و نظرات مخالفان نيز در خور تأمل و البته تقدير است. به همين دليل ما نظرات و نقاديهاي اين گروه را كه اغلب نشان از دلسوزي و احساس مسئوليت آنان در برابر پديدههاي اجتماعي دارد مورد مداقه و امعان نظر قرار دادهايم.
تأمل در نظرات مخالفان آشكار مي سازد كه آنان به چند دليل به مخالفت با طرح ارتقاي امنيت اخلاقي پرداختهاند برخي از آنان اذعان داشته اند كه نيروي انتظامي بيشتر نيز چنين طرح هايي را به مرحله اجرا گذاشته است. آنان ادعا كردهاند كه ناجا با اجراي طرح هاي پيشين خود نتوانسته است مشكل پوشش نابهنجار را به كل از ميان ببرند به همين سبب اجراي دوباره چنان طرحهايي را خطا تلقي كردهاند.
در پاسخ اين گروه لازم است چنانكه يادآور شدم كه طرحهاي پيشين ناجا نيز به موفقيتهايي دست يافتهاند. چه، اگر غير از آن بود اينك ميزان شيوع ناامني اخلاقي بسيار بيش از وضع كنوني بود . دوم آنكه در داوري پيرامون اثر بخش بودن يا غيراثر بخش بودن يك طرح بايد شرايط و جغرافياي فرهنگي و اجتماعي اجراي آن را مطمع نظر قرار داد .
گروهي ديگر از مخالفان اذعان داشتهاند كه با برخوردهاي تند و خشن نميتوان به مقابله با يك پديده فرهنگي اجتماعي پرداخت.
در جواب اين گروه لازم است از آنان بپرسيم كه چه كسي ادعا كرده است كه باتندخويي و خشونت مي توان نا امني اخلاقي را زدود؟ از آن گذشته نيروي انتظامي بارها با واژگان سليس فارسي و با صراحت و شفافيت كامل اذعان داشته است كه در مقابله با افراد بد پوشش هرگز متوسل به خشونت و تندخويي نخواهد شد و از رنجاندن شهروندان محترم نيز به شدت اجتناب خواهد ورزيد. تجربه يك ماه اخير نيز درستي چنين ادعايي را نمايان كرده است. چه در بررسي نظرات كساني كه در اين مدت به مراكز مشاوره نيروي انتظامي ارجاع داده شدهاند، مشخص شد كه هيچ يك از آنان از شيوه رفتار و برخورد كاركنان عمل كننده ناخرسند و ناراضي نيستند. آشكار است كه اين نه بدان معناست كه آنان از دستگير شدن راضي و خرسندند بلكه بدان معنا است كه افراد پليس از هر نوع بدرفتاري و تندخويي با آنان اجتناب ورزيدهاند.
سومين دليلي كه مخالفان اجراي طرح امنيت اخلاقي در مخالفت خود با اين طرح بيان نمودهاند، در اولويت بودن ساير آسيبها و كژ رفتاريها و كژسازگاريهاي اجتماعي است.اينان معتقدند: "در شرايط كنوني كه جامعه ما با آسيبهايي نظير اعتياد، تعدي به اموال و نواميس مردم، وجود اراذل و اوباش، توزيع مواد مخدر و سرقت اموال مردم توسط سارقان، دست به گريبان است، چه ضرورتي به مبارزه با پوشش ناهنجار و كژتابيهاي اخلاقي است."
در پاسخ اين عده لازم است تأكيد كنم كه به شهادت آمار و ارقام و اطلاعاتي كه پيوسته منتشر مي شود و به اطلاع همگان مي رسد، نيروي انتظامي به ويژه پليس تهران بزرگ هرگز مقابله با اين آسيبها را متوقف نساخته است. ثانيا بررسيها و مطالعات نظام مند و مستمر ما نشان داد كه بسياري از شهروندان عادي و كارشناسان و نخبگان جامعه بر اين باورند كه پوشش نابهنجار زمينه وقوع برخي كژرويها و آسيبهاي اجتماعي ديگر را فراهم مي سازد. از همين رو با از ميان برداشتن آن هم ميتوان ميزان شيوع برخي جرايم و آسيبها را تقليل داد و هم مي توان بستر مقابله شديدتر و گسترده تر با ساير آسيبها را فراهم نمود.
گروهي ديگر از صاحبان قلم و نظر از آن رو با اجراي مرحله اول طرح ارتقاي امنيت اجتماعي به مخالفت برخاستهاند كه چنين اقدامي را فاقد مبناي تئوريك دانستهاند. آنان اذعان داشتهاند كه "هيچ شاهد علمي دقيقي در دست نيست كه آشكار سازد با تغيير رفتار ميتوان زمينه را براي تغيير نگرش و نظرات شهروندان فراهم ساخت."
بنده ،اين گروه از نويسندگان را به كار پژوهشي عميق و ژرف انگلهارت ارجاع مي دهم. اين نويسنده محقق در مطالعات و پژوهشهاي فراگير خود نشان داده است كه در دنياي امروز پيش از آنكه تغيير نگرش صورت گيرد تغيير رفتار محقق مي شود. او در تبيين يافتههاي پژوهشي خويش از دو نظريه "ناهماهنگي شناختي فستينگر" و "خبرپردازي" بهره گرفته است. بنابراين ما نيز بر اين باوريم كه اگر بتوانيم با بهره جستن از شيوههاي مطلوب و عاطفي افراد بدپوشش را ترغيب به اصلاح پوشش خود نماييم، حتما در بلندمدت نظرات و نگرشهاي آنان پيرامون پوشش بهبود خواهد يافت.
سرانجام گروهي از مخالفان طرح به مخالفت با نظرسنجيهاي صورت گرفته پيرامون پديده امنيت اخلاقي به ويژه پوشش پرداختهاند. آنان اذعان داشتند كه اگر بدپوششي يك رفتار غيرقانوني است كه برابر اصل 638 قانون مجازات اسلامي است ديگر چه لزومي به سنجش نظرات شهروندان در خصوص ضرورت اجراي اين طرح است.
اين مخالفان خود به ارائه نظر در خصوص مقابله با بدحجابي پرداختهاند و اذعان داشتهاند كه گرچه لازم است با بدپوششي مقابله شود، اما در حال حاضر انجام چنين اقدامي فاقد اولويت است بهتر است پس از مقابله با ساير آسيبهاي اجتماعي به اجراي آن پرداخت. لازم است به اطلاع اين گروه از نويسندگان محترم برسانيم كه ما در نظرسنجي خود چگونگي اجراي طرح و اولويت داشتن يا نداشتن آن در شرايط كنوني را به نظرسنجي گذاشته ايم و همانگونه كه ما پيشتر نيز اعلام كرديم 87درصد پاسخ دهندگان اذعان داشتند كه در حال حاضر اجراي چنين طرحي ضروري است، در حالي كه 13 درصد آنها همانند مخالفاني كه در سطور بالا از آنان ياد شده بر اين باور بودند كه در شرايط كنوني اجراي آن فاقد اولويت است.
حاصل كلام!
اجراي طرح امنيت اجتماعي از چنان اهميتي برخوردار است كه بسياري از صاحبان فكر و قلم را برانگيخته است تا در موافقت يا مخالفت با آن به موضعگيري بپردازند. از نظر ما چنين موضع گيريهايي اعم از اينكه در موافقت با اقدامات ما اتخاذ شده باشند و يا در مخالفت باطرح ها و اقداماتمان نشان از دلسوزي، تعهد و احساس مسئوليت اصحاب جرايد و صاحبان قلم دارد. از همين روي از آنان درخواست ميكنيم تا در ادامه راه همچنان به داوري پيرامون اقدامات ما بنشينند.
به ويژه به باور ما در مراحل بعدي اجراي طرح امنيت اجتماعي كه ساير آسيبهاي اجتماعي نيز همراه با بدپوششي آماج اقدامات پليس قرار مي گيرند، نظرات مشفقانه و نقاديهاي عالمانه اهل قلم و نظر بيش از گذشته ياريگرمان خواهد بود.