فیبر نوری چیست؟

ایران در راه اصلی طولانی ترین مسیر فیبرنوری جهان قرار دارد؛ مسیری به نام جاده ابریشم که شانگهای را از شرق به فرانکفورت در غرب وصل می کند.
از سوی دیگر، از فیبرنوری به عنوان یکی از اصلی ترین راه های انتقال دیتا در کشورمان استفاده می شود.

● فیبر نوری چیست؟
آن چه امروزه به نام فیبر نوری نامیده می شود، الیاف یا رشته های بسیار نازکی از جنس شیشه است که باریکی آن ها به ابعاد موهای سر انسان می رسد. این الیاف معمولا به صورت چند دسته ای درون یک غلاف در کنار یکدیگر قرار می گیرند که به نام کابل نوری شناخته می شوند و به منظور تبادل سیگنال های نوری در مسافت های بالا مورد استفاده قرار می گیرند.
هر فیبر نوری خود به تنهایی از بخش هایی به شرح ذیل تشکیل می شود:
▪ مغزی: رشته بسیار باریکی از جنس شیشه دورن مرکز به عنوان محور فیبر که سیگنال ها را از خود عبور می دهد.
▪ پوشش انعکاسی: که بلافاصله پس از مغزی قرار گرفته و دور آن را به منظور ایجاد خاصیت انعکاس آینه ای می پوشاند.
▪ پوشش خارجی: که از جنس پلاستیک بوده و به منظور حفاظت فیبر در مقابل آسیب ناشی از ضربه و یا رطوبت به کار می رود.
درون هر کابل نوری، چند صد فیبر نوری قرار گرفته است و درنهایت خود کابل به کمک یک غلاف مورد محافظت قرار می گیرد.
فیبر های نوری دو نوع متداول دارند::
ـ فیبر منفرد
ـ فیبر چند رشته ای
فیبر های نوع منفرد از مغزی بسیار نازکی تشکیل یافته اند، (ضخامتی معادل ۹ میکرون) و نور لیزری مادون قرمز را با طول موجی معادل ۱۳۰۰ تا ۱۵۰۰ نانومتر را منتقل می کنند. اما فیبر های چند رشته ای قطر مغزی بزرگتری دارند (ضخامتی معادل ۵/۶۲ میکرون) و نور مادون قرمز با طول موج ۸۵۰ الی ۱۳۰۰ نانو متر را از دورن خود منتقل می کنند.
برخی از فیبرهای نوری از جنس پلاستیک ساخته می شوند؛ این نوع فیبرها مغزی بزرگتر از دو نوع پیش گفته دارند یعنی چیزی در حدود یک میلیمتر قطر مغزی آنها است و قادر به انتقال نور قرمز مرئی با طول موج ۶۵۰ نانو متر هستند.

‌● نحوه انتقال نور از درون یک فیبر نوری
نور در حالت معمول در یک خط مستقیم منتشر می شود و برای تعویض جهت باید از یک جسم با قابلیت انعکاس مطلوب همچون آینه در مسیر و محل تغییر جهت استفاده کرد. اما اگر در مسیر چندین پیچ و خم قرار گرفته باشد، آنگاه رساندن نور از یک مسیر غیر مستقیم با یک چراغ قوه مشکل به نظر می رسد.
نور دورن یک کابل نوری از میان مغزی آن عبور می کند، در این مسیر پوشش انعکاسی که سراسر طول فیبر و دور تا دور آن را در بر گرفته است؛ درست همانند یک آینه عمل نموده و سبب پیدایش انعکاس نور در سراسر مسیر فیبر می شود، در نتیجه نور هرگز از مسیر منحرف نشده و تا انتهای طول کابل به راه خود ادامه خواهد داد.

● سیستم باز پخش فیبر نوری
در حقیقت به منظور درک کارایی و عملکرد فیبر نوری در شبکه های مخابراتی و ارتباطی می توان چگونگی برقراری ارتباط میان کشتی های نظامی در در جریان جنگ جهانی دوم و با توجه به حفظ سکوت رادیویی طی ارتباط مثال زد. در این شرایط کشتی که می خواست پیام را به کشتی مقصد ارسال کند، ابتدا پیام را به حالت کد های مورس تبدیل و سپس برای ارسال آن از یک اتاقک که پنجره ای دورن آن قرار داشت و به کمک روشن و خاموش کردن چراغ اتاقک استفاده می کرد.
البته این نحوه ارتباط در شرایط نزدیک بودن شناورها به یکدیگر امکان پذیر است؛ اما حال تصور کنید هر یک از این کشتی ها کیلومتر ها از یکدیگر فاصله داشته باشند ولی یک کابل نوری میان آنها قرار گرفته و وظیفه برقراری ارتباط را بر عهده داشته باشد، در این حالت سیستم باید از اجزایی تشکیل شده باشد که در ادامه آمده است:
▪ فرستنده: با هدف تولید و رمزگذاری پیام های نوری، فرستنده در حقیقت عمل قطع و وصل جریان سیگنال های نوری و هدایت آنها دورن فیبر را بر عهده دارد. طول موج های رایج این سیگنال ها عبارتند از ۸۵۰، ۱۳۰۰ و ۱۵۵۰ نانو متر.
▪ فیبر نوری: به عنوان یک کانال ارتباطی میان مبدا و مقصد پیام
▪ تقویت کننده نوری: به منظور تقویت و جبران افت سیگنال ناشی از فواصل دور، در مسافت های بالا تر از یک کیلو متر جریان سیگنال ها دورن فیبر دچار افت می شود و به منظور جبران این افت می بایست در چندین نقطه از مسیر از تقویت کننده های مخصوص استفاده شود که به نام تقویت کننده های لیزری نیز شهرت دارند.
▪ گیرنده: که وظیفه دریافت و رمز گشایی پیام ها را برعهده دارد، سیگنال های دریافتی را رمز گشایی نموده و آنها را به سیگنال های سازگار با سیستم هایی همچون تلفن، تلویزیون و رایانه می کند.

● مزایای استفاده از فیبرهای نوری
در یک مقایسه میان سیم های رایج و فیبر نوری به این که چرا استفاده از فیبرهای نوری صنعت ارتباطات را امروزه دچار تحول و دگرگونی عظیمی کرده است، پی خواهیم برد.
به طور کلی فیبر های نوری در مقایسه با سیم [های مسی] مزایای بسیاری دارد که توجیه مهندسی کاربری آن را به عنوان جایگزین برتر سیم ها در پی دارد:
▪ ارزانتر: در حقیقت کیلومترها کابل نوری در نهایت از سیم های مسی ارزانتر تمام می شوند.
▪ باریکتر: قطر فیبر های نوری بسیار باریکتر از سیم های مسی است.
▪ ظرفیت بالاتر انتقال: به دلیل بالا بودن ظرفیت انتقال دیتا از طریق فیبر نوری نسبت به سیم مسی می توان حجم بیشتری از اطلاعات را به صورت همزمان از طریق آنها مبادله کرد.
▪ افت سیگنال کمتر: میزان افت سیگنال در فیبر نوری بسیار کمتر از سیم های مسی است.
▪ سیگنال های نوری: برخلاف سیگنال های الکتریکی در سیم های مسی، هیچ گونه تداخلی برای سیگنال های در جریان درون فیبر هایی که در کنار یکدیگر قرار گرفته اند ایجاد نخواهد کرد و این به معنای تماس تلفنی با کیفیت صدای مطلوب تر و تصاویر تلویزیونی با وضوح بیشتر است.
▪ توان کمتر: سیگنال های نوری به فرستنده های کم توان تری نسبت به فرستنده های سیگنال الکتریکی در سیم های مسی نیازمند هستند و این امر تاثیر چشم گیری در کاهش هزینه ها دارد.
▪ سیگنال های دیجیتال: فیبرهای نوری جهت تبادل دیتا در حالت دیجیتال و استفاده در شبکه های رایانه ای بسیار مناسب هستند.
▪ بدون خطر اشتعال: چراکه هیچ نوع جریان الکتریسیته ای از دورن آنها عبور نمی کند.
▪ وزن سبک: وزن فیبرهای نوری در مقایسه با سیم های مسی بسیار کمتر است.

بچه‌ها نخوانند!
روایتی طنز از تربیت والدین و مدرسه‌ها در ۱۰ پرده.....

«تربیت» اصولی‌داردکه باید رعایت شود تا اسباب آدم‌ شدن فرزندان و دانش‌آموزان عزیز فراهم آید، و البته تربیت را در زمان‌ها و مکان‌ها تفاوت‌هایی است.
مثلاً بدیهی است که نونهالان امروزی را با اسلوب ۴۰ سال پیش نمی‌توان تربیت کرد و باید به اصول و روش‌هایی جدید دست یافت.
تربیت، روش‌هایی دارد و مربیان و والدین را فرض است که با روش‌ها و آداب آن آشنا باشند. اما پیش از هر چیز باید اصول تربیت را بدانیم تا بتوانیم راه و رسم تربیت را پیدا کنیم. از آنجا که والدین و مربیان مشغله فراوان دارند و دستیابی به اصول و روش‌ها از راه مطالعه و تحقیق چندان مقدور نیست، بنابراین گفتنی‌های لازم را مختصر و مفید عنوان می‌کنیم.
ما گشتیم و یافتیم؛ همین ۱۰ اصلی که تقدیم می‌کنیم. بعضی از این اصول، دهه‌ها و شاید قرن‌هاست که اجرا شده‌اند و جواب داده‌اند، پس دلیلی ندارد که امروز مؤثر نباشند. اتفاقاً خیلی هم جدید هستند، چرا؟
چون‌ ما می‌گوییم! لازم نیست که هر چیز جدیدی از آن طرف دنیا بیاید. هر چیزی که روز آمد و کارآمد باشد جدید است و ما می‌گوییم که این اصول هم خیلی به روز هستند و هم در کارآمدی‌شان شکی نیست! باور ندارید نداشته باشید!
این همه والدین پویا، مدارس جذاب و آموزش و پرورش خلاق دارند با استفاده از اصول ما دانش‌آموزان و فرزندان آینده‌ساز را تربیت می‌کنند مگر موفق نبوده‌اند! اصولی که این همه جواب داده است و ده‌ها و صدها سال است که مشکلات تربیتی مردم را حل کرده است باید سرلوحه همه آموزش‌ها و کتاب‌های روانشناسی و علوم تربیتی قرار گیرند.
۱) به آنچه می‌گویم عمل کن
واضح است که «الگو» در تربیت نقشی بسیار اساسی دارد. ما هم این را قبول داریم، اما الگو که همیشه لازم نیست عملی باشد. بچه خودش باید فهم و شعور داشته باشد و از گفته‌ها و فرمایشات والدین، معلمان و سایر بزرگان الگو بگیرد. اصلاً چه معنی دارد که بچه بخواهد برای یادگیری رفتارهای مطلوب، الگوی عملی داشته باشد. کی حوصله دارد که این همه چیز یاد بچه بدهد؟ آن کسی که از یادگیری مشاهده‌ای صحبت کرده احتمالاً خودش پدر یا مادر نبوده و یا معلمی نکرده است.
تازه این موضوع صرفه اقتصادی هم دارد. عمل کردن، خیلی جاها هم هزینه دارد و هم دردسر و شاید هم مالیات! اما گفتن در بسیاری از موارد نه خرجی دارد نه گرفتاری و نه مالیاتی!
۲) انگیزه پیشرفت داشته باش
توجه کنید، واژه کلیدی در اصل فوق کلمه «باید» است. بچه «باید» انگیزه پیشرفت داشته باشد؛ حالا اگر داشت که چه بهتر، و گرنه به زور هم که شده، باید به او انگیزه داد. بچه باید حرکت کند، اگر نکرد باید هلش داد، و اگر بازهم حرکت نکرد باید...! پدر و مادرهای بیچاره چه کاری مانده که برای فرزندان‌شان انجام ندهند، این همه امکانات تهیه می‌کنند، این همه خرج و مخارج؛ حالا اگر بچه نجنبید حتماً خودش یک مشکلی دارد.
باید برای بچه انگیزه ایجاد کرد و ما هم هرچه می‌توانیم باید به او انگیزه تزریق کنیم: جایزه؛ وعده و وعید- البته وعده از نوع سرخرمن بهتر جواب می‌دهد- و خلاصه هر بامبول و کلکی که بچه را تکانی بدهد. بالاخره بچه‌ها، بچه هستند و خیلی چیزها را نمی‌فهمند و ناچاریم که بعضی وقت‌ها به زور بفهمانیم که چه خبر است !
۳) بچه زرنگش خوبه!
نمی‌دانم در این کلمه «باید» چه سری نهفته است که این قدر در روش‌های تربیتی کاربرد دارد! از قدیم هم گفته‌اند بچه برای این که آدم بشود، چیزی بشود، سربار جامعه نشود، و خلاصه یک ... بشود باید درس بخواند. نمی‌دانم با وجود این که درس خواندن تنها راه کسب درآمد نیست، پسرها به جای درس، رغبت بیشتر به بازار کار پیدا کرده‌اند و عوامل زیادی باعث افت انگیزه‌های درس خواندن می‌شود، چرا بعضی‌ها نمی‌فهمند که درس خواندن چقدر مهم است و اصلاً تنها راه آدم شدن است!
حالا ما کتاب نمی‌خوانیم و والدین و معلمان عزیز چندان اهل مطالعه نیستند چه ربطی به درس خواندن دارد؟! درس خواندن محاسن فراوانی دارد که مهم‌ترین آن اخذ مدرک، دویدن دنبال کار دولتی و افتتاح مسیر آب باریکه است!
۴) روا‌نشناسان برای خودشان می‌گویند
یک دلیل این که ما زیاد کتاب نمی‌خوانیم و تنها یافته‌های ذهنی خودمان را به شما عزیزان عرضه می‌کنیم این است که اصولاً در کتاب‌های روانشناسی و علوم تربیتی و غیره، چیز به درد بخوری وجود ندارد. کسانی که این کتاب‌ها را می‌نویسند یا بیکارند یا نمی‌فهمند خرج و مخارج زندگی یعنی چه. یک عده می‌نشینند و برای خودشان نظریه و از این حرف‌ها در می‌آورند که چه بشود؟ اگر مردی بیا ببینیم می‌توانی یک زندگی را بچرخانی؟!
اصلاً دنیای امروز، دنیای کاربرد است و ما کاربردی‌ترین یافته‌های خودمان را بر مبنای سال‌ها تجربه به شما ارائه می‌دهیم. چه‌کار دارید بروید کتاب و نظریه و از این حرف‌ها بخوانید.
۵) بچه خوب، حرف گوش کن است
«ادب» چیز مهمی در زندگی آدم‌هاست و نشانه‌های اصلی ادب، مطیع و سربه زیر بودن و حرف گوش کردن است. بچه عاقل باید با ادب باشد. اصلاً خوب نیست بچه سروصدا کند، نق بزند، ایراد بگیرد، از خودش نظر بدهد و خلاصه خلاف خواسته‌ ما بزرگترهای با ادب رفتار کند. این هایی که می‌گویند که برای پرورش خلاقیت و از این حرف‌ها، باید به بچه اجازه جسارت و ابراز وجود داد احتمالاً خودشان در بچگی با ادب نبوده‌اند یا درست و حسابی ادب نشده‌اند!ادب، آداب دارد و باید آداب مطیع و حرف گوش کن بودن را در خانه و مدرسه با جدیت به بچه یاد بدهیم.
۶) تجربه‌، بی تجربه
پس ما بزرگترها چکاره‌ایم؟ خوبیت ندارد بچه همه تجربه‌ها را کسب کند. ما خودمان باید همه تجربه‌ها را به او یاد بدهیم. عطف به اصول اول و پنجم، بچه باید گوشش به دهان والدین و مربیان عزیز و دلسوزش باشد تا از آنها تجربه‌های زندگی را بشنود.
به قول قدیمی‌ها، بالاخره بزرگترها سرد و گرم روزگار را بیشتر چشیده‌اند و البته مخفی نماند بیشتر هم پیراهن پاره کرده‌اند! حالا چه ضرورتی دارد که بچه‌ها برای کسب تجربه وقت تلف کنند.
ما حی و حاضر و آماده‌ایم که با توضیحات مفصل و کارشناسانه به آنها بگوییم که راه و چاه چیست. تلاش بچه‌ها برای کسب تجربه‌های عملی در زندگی، تکرار مکررات است و وقت ما و خودشان را هدر می‌دهد. ما بزرگترها چراغ راه بچه‌ها هستیم و البته لازم است که همه جا چراغ به دست جلوی آنها حرکت کنیم تا در چاه نیفتند! ما چراغیم، چراغ راهنما که نیستیم!
۷) لازم نیست همه چیز را بدانید!
بچه همیشه بچه است،حتی اگر ۲۵-۲۰ ساله هم باشد! و البته لازم نیست بچه همه چیز را بداند. بالاخره بزرگی گفته‌اند، کوچکی گفته‌اند، شرم و حیایی باید باشد و به اصطلاح سیاسی‌ها، خط قرمزهایی وجود دارد؛ بچه که نباید در هر کاری دخالت کند و نباید از هر چیزی سر در بیاورد.
بچه هیچ وقت نباید فکر کند بیشتر از پدر و مادر و معلمان چیزی می‌داند و اگر هم واقعاً این جوری باشد نباید به روی مبارکش بیاورد. البته ما آن‌قدر زرنگ و زمان‌شناس هستیم که بدانیم بچه‌های امروزی چیزهای زیادی می‌دانندکاریش نمی‌توان کرد، فقط مهم این است که طرفین به روی هم نیاوریم که چه خبر است!
باید حریم‌ها حفظ شوند و بچه‌ها اطلاعات و دانسته‌های محرمانه خود را توی دل‌شان نگه‌ دارند و بزرگترها هم انگار نه انگار که بویی برده‌اند، خود را به کوچه علی‌چپ بزنند که ما می‌دانیم که شما بچه‌‌های با ادب و مثبت چیزی نمی‌دانید!
۸) بچه باید مایه افتخار باشد
بچه باید مایه افتخار والدین و مدرسه باشد. این همه زحمت برای بچه‌ها می‌کشیم که چی؟ بچه به درد روزهایی می‌خورد که آدم جایی بخواهد پز بدهد و افتخارات و شاهکارهای زندگی‌اش را بیان کند. چه بهتر که سوژه این افتخارسرایی بچه آدم باشد که از گوشت و خون ماست و بالاخره یک جورهایی مال خودمان است!
البته بر کسی پوشیده نیست که ضعف‌ها و شکست‌های بچه‌ها محصول بی‌عرضگی و تنبلی خود آنهاست و قوت‌ها و پیروزی‌های‌شان نتیجه تلاش‌های شبانه‌روزی والدین و معلمانی بزرگ است، یعنی خود ما!
۹) به بچه ها محبت کنید
محبت نقش مهمی در رشد و شکل‌گیری شخصیت‌ بچه‌ها دارد؛ البته محبت حد و حدود و معیارهایی دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. محبت موضوعی دلبخواهی است و به حال و حوصله والدین عزیز و معلمان گرامی بستگی دارد.اتفاقاً خیلی مهم است که محبت رویه‌ای ثابت نداشته باشد چون در این صورت بچه پررو می‌شود و توقعاتش بالا می‌رود. ثانیاً اندازه و معیار محبت دست خود ماست.
یک زمانی آن قدر محبت می‌کنیم که بچه از محبت اشباع شود و برای حفظ تعادل، زمانی هم آن‌قدر محل نمی‌گذاریم و بی‌اعتنایی می‌کنیم که بچه بفهمد تحفه‌ای نیست! برای کارکردهای مؤثرتر تربیتی، لازم نیست محبت همیشه راستکی باشد می‌توان ادا و اطوار محبت را در آورد و به اصطلاح محبت را به صورت نمایشی اجرا کرد.
۱۰) امکانات لازم را فراهم کنید
بدیهی و آشکار است که اگر امکانات نباشد چه می‌شود. در جهت تحکیم اصول قبلی، لازم است والدین عزیز امکانات را فراهم کنند و کاری به کارهای دیگر نداشته باشند. شما کیف، کفش، کامپیوتر، اسکیت و تلفن همراه و چیزهای دیگر را به هر نحوی که می‌توانید برای فرزندتان بخرید تا اول عقده‌ای بار نیاید، دوم- وظیفه والدینی را به خوبی ایفا کنید؛ سوم- سر بچه گرم شود؛ چهارم- مزاحمت‌تان نشود؛ پنجم- اگر لازم شد زحمات‌تان را به رخش بکشید و توی سرش بکوبید؛ ششم- در موقعیت‌های لازم پز بدهید چه‌ها که برای فرزندتان نکرده‌اید... باز هم بگوییم؟